Voor wie mij een beetje kent , is het geen verrassing. Als mindset coach ben ik gefascineerd door alles wat met mentale gezondheid te maken heeft. Waarom? Omdat je mind letterlijk alles kleurt: hoe je leeft, liefhebt, werkt, groeit en of je jezelf überhaupt toestaat om te floreren.
Tijdens het congres Missie Mentaal op 5 juni werd de urgentie van mentale veerkracht glashelder. Grote namen als Jet Bussemaker (RVS), Marjolijn Sonnema (VWS), Ruth Peetoom (GGZ) en Lucas de Man deelden inzichten die raken. In dit artikel neem ik je mee langs de highlights en wat jij eraan hebt. Aan het einde van dit blog vind je bovendien een praktische test mentale gezondheid, waarmee je direct inzicht krijgt in jouw eigen veerkracht en mentale welzijn.
Mentale gezondheid hoort ook gewoon in het lesrooster
Mijn favoriete spreker? Lucas de Man bekend van culturele tv-programma’s als Kunstuur en Man en Kunst. Hij legde feilloos de vinger op de zere plek: we leren kinderen rekenen, lezen en schrijven…Maar hoe leren we ze omgaan met gedachten, emoties en onzekerheid?
“We leren ze de tafels, maar niet omgaan met het niet-weten,” zei hij. En juist dat is bepalend voor hoe kinderen later in het leven staan. Stel je voor dat kinderen al jong beseffen: ik ben mijn gedachten niet, ik heb ze. Dat ze leren kiezen wat ze geloven, leren voelen wat er is, en leren loslaten wat niet helpt.
Zo’n basis beïnvloedt alles: hun schoolprestaties, vriendschappen, zelfbeeld en de samenleving van morgen.
5x vaardigheden die kinderen verdienen voor de toekomst van hun mentale gezondheid
Als we willen dat kinderen veerkrachtig, betrokken en toekomstgericht opgroeien, moeten we verder kijken dan de standaard schoolvakken. Lucas de Man pleit voor vijf essentiële vaardigheden. Wat mij betreft verdienen deze een vaste plek in elk klaslokaal en in het hart van elk kind. Al is het maar 15 minuten per dag. Het kan het verschil maken.
1. Toekomstdenken
Leren denken in mogelijkheden en gevolgen. Zodat kinderen niet alleen dromen, maar ook durven bouwen aan de wereld van morgen.
2. Zelfreflectie
Stilstaan bij wat je voelt, denkt en doet en waarom. Zelfinzicht vergroot emotionele intelligentie en de verbinding met anderen.
3. Social Skills
Samen leren leven. Van écht luisteren en samenwerken tot grenzen aangeven en empathie tonen. Onmisbaar in deze tijd.
4. Actieve hoop
Geloof dat jij zelf het verschil kunt maken. Hoop niet als passieve wens, maar als innerlijk kompas dat je in beweging zet.
5. Verbeelding
Ruimte geven aan fantasie, creativiteit en nieuwe ideeën. Want wie leert verbeelden, leert creëren – en dat is waar verandering begint.
Wat doet de overheid eigenlijk voor de mentale volksgezondheid?
Tijdens het congres spraken ook Jet Bussemaker (RVS) en Marjolijn Sonnema (VWS). Ik geef toe: ik had vaak de aanname dat er weinig gebeurt rond mentale volksgezondheid. Je hoort vooral over wachtlijsten, mensen die van het kastje naar de muur worden gestuurd en schrijnende situaties.
Maar door dit congres zag ik ook de andere kant. Er wordt veel gedaan en dat mag ook vaker verteld worden. Is het genoeg? Nee. Kan het beter? Altijd. Maar in vergelijking met veel andere landen zijn we in Nederland best actief bezig met mentale gezondheid.
Welkom in de hypernerveuze samenleving
Jet Bussemaker zei het kraakhelder: we leven in een hypernerveuze tijd. Een samenleving die draait op snelheid, prestatiedruk en onhaalbare verwachtingen. Waar het individu verantwoordelijk wordt gehouden, terwijl de oorzaken vaak maatschappelijk zijn.
Volgens Marjolijn Sonnema heeft 45% van het volk de afgelopen vier weken gevoelens van angst of depressie ervaren. En volgens Ruth Peetoom (GGZ) is mentale belasting al jaren de grootste veroorzaker van ziekte en uitval, vooral tussen de 5 en 44 jaar.
Opvallend (en eerlijk gezegd jammer) vond ik wel dat dit werd geïllustreerd met een grafiek uit 2011. We zijn inmiddels 14 jaar en een pandemie verder. Een actuele infographic had de boodschap over onze mentale gezondheid nog sterker gemaakt.
En nu?
De druk op jongeren is enorm. En volgens Bussemaker remt dat onze gezamenlijke vooruitgang. Haar oproep? Zet in op samenwerking. Onderwijs, sportclubs, buurthuizen, iedereen moet meedoen. Maar het begint ook bij onszelf. Soms zit impact in iets kleins. Zoals even echt luisteren. Of oprecht vragen: “Hoe gaat het vandaag met je?”
Wil je iets betekenen voor de mentale volksgezondheid? Hier begint het.
Het antwoord is verrassend dichtbij. Je hoeft geen psycholoog of beleidsmaker te zijn om verschil te maken. Juist als ouder, buur, docent, sportcoach, collega, gewoon als mens heb je meer invloed dan je denkt. Kleine acties, warme aandacht, of meedenken op plekken waar het ertoe doet, het telt allemaal.
Lijst met kleine daden met grote impact, voor de mentale volksgezondheid :
- Stel oprechte vragen zoals: Hoe gaat het echt met je? En neem de tijd om te luisteren.
- Zeg vaker gedag tegen buren of voorbijgangers, ook al ken je ze (nog) niet.
- Sluit je aan als vrijwilliger bij Eén tegen eenzaamheid. Eén tegen eenzaamheid, een initiatief van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Ze zetten zich in om eenzaamheid in Nederland te verminderen, vooral onder ouderen, door bewustwording te creëren en actie te stimuleren. Via hun platform vind je praktische tips, persoonlijke verhalen en initiatieven waarmee jij zelf iets kunt doen van het signaleren van eenzaamheid tot het maken van echt contact. Zo maken ze het makkelijker om op kleine, betekenisvolle manieren bij te dragen aan de mentale gezondheid van anderen.
- Word vrijwilliger via Humanitas en draag bij aan het verminderen van eenzaamheid in jouw omgeving. Je biedt een luisterend oor of gezelschap, en krijgt hierbij goede begeleiding en training om echt van betekenis te zijn voor iemand die zich alleen voelt.
- Zie je een oudere in de buurt vaak alleen zitten of lopen? Neem jezelf voor om eens een praatje te maken, soms is een paar minuten aandacht al goud waard.
- Nodig iemand uit voor een kop koffie, een buur, collega of ouder familielid.
- Stuur een appje naar iemand die je lang niet sprak, laat weten dat je aan ze denkt.
- Geef complimenten, oprecht en zonder voorbehoud.
- Deel je eigen verhaal, kwetsbaarheid nodigt uit tot verbinding.
- Organiseer iets kleins in je buurt, een boekenkastje, burenborrel, of wandelgroepje.
- Wees mild, in je oordeel over anderen én over jezelf.
- Leer signalen herkennen van stress of eenzaamheid en durf door te vragen.
- Schrijf je in voor de nieuwsbrief van HappyFemme of stuur een mail naar info@happyfemme.nl en sluit je aan bij onze community. We nemen je graag mee in alles wat we doen om mentale gezondheid te versterken. Denk aan: fijne wandelingen met echte gesprekken, laagdrempelige yogasessies, inspirerende leesclubs of gewoon een kop thee met gelijkgestemden. Bij HappyFemme geloven we dat je samen zoveel meer kunt betekenen. Dus… voel je welkom.
Wat Missie Mentaal mij echt liet voelen
Door dit congres besefte ik nog dieper hoeveel kracht er in ons allemaal schuilt.
Mentale gezondheid verbeteren begint niet (alleen) bij de GGZ, de wachtlijsten of het beleid. Het begint bij onszelf. Wij kunnen het verschil maken, gewoon in hoe we leven en met elkaar omgaan. Door echt te luisteren. Door te vragen hoe het gaat, en dan ook te blijven. Door de buurvrouw uit te nodigen voor koffie. Door dat kind op het voetbalplein een glimlach te geven.
Door wat meer te zijn zoals we zelf gezien willen worden.
De workshop over emotionele intelligentie raakte me hierin extra. Vooral bij jongeren en kinderen is een gevoel van veiligheid zo bepalend. Als je jezelf mag zijn, bouw je aan zelfvertrouwen, veerkracht en toekomstkracht.
Wat als jij vandaag één klein iets doet dat het verschil maakt voor iemands mentale gezondheid? Een oprechte vraag. Een telefoontje. Een “ik zie je”moment. Deel dit bericht. Start een gesprek. Laten we Missie Mentaal niet alleen een congres laten zijn, maar een beweging. Van mens tot mens. Van hart tot hart.
Test mentale gezondheid
Pak pen en papier (like the good old days 😉 ) en doe deze mini-check-in. Eerlijk. Liefdevol. Voor jezelf. Beantwoord de volgende 7 vragen met een cijfer van 1 (helemaal niet) tot 5 (ja, helemaal):
1. Ik voel me over het algemeen rustig en kalm van binnen.
◯ 1 ◯ 2 ◯ 3 ◯ 4 ◯ 5
2. Ik weet hoe ik mezelf kan kalmeren of geruststellen als ik stress of verdriet voel.
◯ 1 ◯ 2 ◯ 3 ◯ 4 ◯ 5
3. Ik voel me verbonden met anderen, en weet bij wie ik terechtkan.
◯ 1 ◯ 2 ◯ 3 ◯ 4 ◯ 5
4. Mijn gedachten zijn meestal helpend, in plaats van destructief of negatief.
◯ 1 ◯ 2 ◯ 3 ◯ 4 ◯ 5
5. Ik neem voldoende tijd om op te laden, rust te nemen en voor mezelf te zorgen.
◯ 1 ◯ 2 ◯ 3 ◯ 4 ◯ 5
6. Ik kan mijn emoties herkennen en er op een gezonde manier mee omgaan.
◯ 1 ◯ 2 ◯ 3 ◯ 4 ◯ 5
7. Ik leef in lijn met wat ik belangrijk vind, niet alleen wat er ‘moet’ van buitenaf.
◯ 1 ◯ 2 ◯ 3 ◯ 4 ◯ 5
Uitslag:
Tel je punten op (max. 35):
30 – 35 punten → Mentale rust met groeikracht
Je bent goed afgestemd op jezelf. Je mentale gezondheid is sterk, en je blijft investeren in balans en zelfinzicht. Keep it up.
20 – 29 punten → Je voelt je vaak oké, maar er zit spanning
Je mentale gezondheid wankelt soms. Er is behoefte aan meer ruimte voor jezelf, meer emotionele zelfzorg of meer verbinding. Wat wil er meer gehoord worden in jou?
10 – 19 punten → Er zit onrust onder de oppervlakte
Je hebt mogelijk veel aan je hoofd, of je loopt op automatische piloot. Tijd om stil te staan. Wat heb jij nu écht nodig — los van wat er allemaal moet?
Disclaimer:
Deze test is bedoeld als een zachte spiegel, geen medisch instrument. Het geeft je inzicht, maar vervangt geen professionele diagnose. Merk je dat je vastloopt in gedachten, stress of emoties? Je hoeft daar niet alleen doorheen.
Bij HappyFemme geloven we dat mentale steun toegankelijk mag zijn. Geen maandenlange wachtlijsten, maar direct iemand die met je meedenkt. Plan gerust een gesprek met mij in. Samen maken we ruimte voor adem, helderheid en vooruitgang.
